Propolis, zwany również kitem pszczelim, to niezwykły dar natury o wielu właściwościach prozdrowotnych. Jego zastosowanie sięga starożytności, gdzie służył do leczenia ran i owrzodzeń. Dziś, bogactwo składników aktywnych sprawia, że propolis jest nadal ceniony w wspomaganiu zdrowia. W artykule przyjrzymy się bliżej temu naturalnemu skarbowi oraz dowiemy się, jakie dolegliwości może skutecznie łagodzić.
Propolis chroni pszczeli ul przed patogenami (bakteriami, grzybami i wirusami). Z języka greckiego pro- oznacza „przed”, a polis- „miasto”, co w całości można przetłumaczyć jako „mur obronny miasta”. Propolis, zwany też kitem pszczelim, jest potrzebny pszczołom do wyściełania wnętrza ula, dzięki czemu jego konstrukcja zostaje uszczelniona i wzmocniona. Propolis można więc porównać do niezwykle cennego cementu o właściwościach dezynfekujących i antyseptycznych.
Propolis jest substancją żywiczną o gęstej i lepkiej postaci. Jego zapach określany jest jako przyjemny i cytrusowo-korzenny, natomiast w smaku jest gorzki i lekko piekący. Do produkcji propolisu pszczoły wykorzystują wydzielinę z pączków drzew liściastych (topola, olcha, brzoza, wierzba, dąb, jesion) oraz uszkodzenia w korze drzew iglastych takich jak świerk, jodła czy sosna. Surowiec do produkcji propolisu jest przez pszczoły przeżuwany, co modyfikuje jego skład chemiczny i właściwości biologiczne.
Barwa propolisu jest zróżnicowana: od czerwono-pomarańczowej, poprzez zieloną, aż do prawie czarnej i zależy od składników roślinnych wykorzystanych przez pszczoły. Propolis jest wrażliwy na zmiany temperatury. Postać twarda i krucha występuje w temperaturze około 15℃. W 36℃ jest plastyczny, natomiast w 70℃ upłynnia się. Propolis jest nierozpuszczalny w wodzie, ale świetnie można go wymieszać z rozpuszczalnikami organicznymi (alkohol, eter).
Skład chemiczny propolisu jest zmienny. Zależy m. in. od rodzaju roślin, które wykorzystują pszczoły, czasu zbioru, miejsca, w którym znajduje się ul, a także od stopnia zanieczyszczenia środowiska. Główne składniki to:
Reszta składników to:
Propolis można stosować doustnie jako:
Jego korzystne działanie związane jest z właściwościami antybakteryjnymi, przeciwwirusowymi i antygrzybicznymi. Potwierdzono, że wrażliwe na działanie propolisu są dermatofity, grzyby drożdżoidalne oraz paciorkowce i gronkowce. Stosowanie wyciągu z propolisu stymuluje i wzmacnia układ immunologiczny, co sprzyja szybszemu zwalczaniu infekcji bakteryjnych i wirusowych. W związku z tym może być pomocny w walce z przeziębieniem, grypą i zakażeniem górnych dróg oddechowych obejmujących jamę ustną, gardło i krtań.
Udowodniono jego korzystny wpływ na serce i układ krwionośny, np. poprzez uszczelnianie naczyń krwionośnych. Niweluje także skutki nadmiernego stresu w naszym organizmie, gdyż ma właściwości przeciwutleniające i zwalczające szkodliwe wolne rodniki. Propolis doskonale przyspiesza regenerację skóry, dlatego od stuleci znane jest jego zbawienne działanie na trudno gojące się rany, opryszczkę, owrzodzenia, odmrożenia, oparzenia i liszaje. Z powodzeniem może być wykorzystany w leczeniu ran i blizn pooperacyjnych. Istnieją także doniesienia potwierdzające możliwość stosowania propolisu w leczeniu rzęsistkowych i grzybiczych infekcji intymnych.
Propolis z powodzeniem wykorzystywany jest też w stomatologii. Znalazł zastosowanie w leczeniu:
Wszystkie te zastosowania są potwierdzone klinicznie, co sprawia, że propolis stanowi ważne narzędzie w walce z licznymi schorzeniami. Co istotne, jest w pełni naturalny i pozbawiony syntetycznych związków chemicznych, co sprawia, że jego stosowanie doskonale wpisuje się w zdrowy styl życia.
Bogactwo substancji aktywnych sprawia, że istnieje pewna grupa osób, u których propolis może wywołać reakcje alergiczne. Zazwyczaj są one powiązane z uczuleniem na inne produkty pszczele, np. miód. Charakterystycznymi objawami są zaczerwienienie, obrzęk i uciążliwe swędzenie skóry. Możliwe są też reakcje krzyżowe z pyłkami niektórych drzew, np. topoli czy brzozy. Najbardziej narażeni na niepożądane reakcje są najmłodsi pacjenci, dlatego podanie propolisu dzieciom i młodzieży powinno być zawsze konsultowane z lekarzem
Komentarze