Kleszcze wskazywane są przez ekspertów jako jedno z największych naturalnych zagrożeń dla zdrowia ludzi żyjących w naszej strefie klimatycznej. Te niewielkie pajęczaki fachowo określane są pasożytami zewnętrznymi kręgowców. W Polsce żyje 19 różnych gatunków kleszczy. Wszystkie te gatunki łączy głód krwi, który zaspokajają, wgryzając się w skórę swoich żywicieli. Wyszukują ich dzięki czułym zmysłom - reagującym na ciepło, drgania gruntu, feromony, ruch powietrza i zapach potu.
Wraz z nadejściem wiosny kleszcze wychodzą z ukrycia i rozpoczynają swe łowy. Ich przetrwaniu szczególnie sprzyjają łagodne zimy.
Trudno dostrzec je gołym okiem, tym samym ochrona przed nimi nie należy do najłatwiejszych. Mogą czyhać na nas nie tylko w lesie, ale też w ogrodzie, parku, a nawet w przestrzeni miejskiej. Przenoszą wiele chorób, które są groźne dla człowieka, w tym boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu.
Zarówno wiedza w zakresie ochrony przed kleszczami, jak i umiejętność ich usuwania są bardzo istotne. Wiosna i lato to pora, kiedy większość czasu spędzamy na świeżym powietrzu, co sprawia, że jesteśmy bardziej narażeni na ukąszenie przez kleszcza. Te insekty szczególnie lubią wilgotne środowisko, a człowiek w cieplejsze dni intensywnie się poci, będąc dla kleszcza idealnym celem i źródłem pożywienia.
Jednym ze sposobów na to, aby zmniejszyć ryzyko ukąszenia przez kleszcza, jest ubieranie się na biało. Dzięki temu podczas spaceru czy wycieczki w łatwy sposób zorientujesz się, czy nie chodzi po Tobie mały insekt. Ponadto, w aptekach dostępne są różnego rodzaju preparaty przeciw owadom, w tym również na kleszcze.
Na rynku dostępne są dwa rodzaje produktów, których zadaniem jest ochrona przeciw kleszczom. Pierwszy rodzaj to preparaty na bazie na naturalnych olejków. Przy ich wyborze należy kierować się składem produktu, ponieważ jego skuteczność będą warunkowały odpowiednio dobrane olejki zapachowe i pozostałe substancje. Kleszcze nie tolerują zapachu ekstraktu z miodli indyjskiej, a także olejku tymiankowego, z kopru i bazylii. Warto zatem sięgnąć po preparaty na kleszcze, które posiadają te substancje w swoim składzie. Istnieją preparaty w 100% naturalne, których skład opiera się jedynie na roślinnych olejkach. Tworzą one barierę zapachową pomagającą uchronić się przed atakiem kleszcza.
Poza produktami na bazie naturalnych olejków możemy sięgnąć po produkty biobójcze. Charakteryzują się one przyjemnym zapachem. Również w przypadku tego rodzaju środków ochronnych warto zrobić wcześniejsze rozeznanie, wczytując się w skład produktów. Decydując się aerozol na kleszcze, warto wybrać taki, który będzie miał przyjemny zapach, za co odpowiada zastosowanie olejków zapachowych np. z cytrusów, eukaliptusa czy lawendy. Pamiętajmy, aby środek nie zawierał DEET (jeśli nie ma takiej konieczności). Co prawda uważany jest za najsilniejszy środek repelencyjny, ale równocześnie pojawia się wiele kontrowersji co do jego szkodliwego wpływu i toksyczności. Warto zwrócić uwagę, czy produkt zawiera ikarydynę oraz IR3535. Najmniejsze ryzyko podrażnień skóry i alergii można zaobserwować przy produktach zawierających IR3535.
Znalazłeś kleszcza na swoim ciele? Należy go natychmiast usunąć. Istotny jest tutaj czas, ponieważ kleszcz będzie wbijał się coraz głębiej w strukturę naszego ciała, a jeżeli jest nosicielem, istnieje ryzyko zakażenia groźną chorobą odkleszczową. Kleszcza możemy pozbyć się samodzielnie, jednak należy być przy tym niezwykle uważnym. Najpopularniejszą i tym samym najczęściej stosowaną metodą jest usunięcie kleszcza z wykorzystaniem pęsety. Należy wyciągnąć insekta w całości (wraz z główką). Zdarza się, że pewna jego część pozostaje pod skórą, czego nie zawsze jesteśmy świadomi. Aby skutecznie usunąć pasożyta należy chwycić go jak najbliżej skóry, za przednią część ciała, a następnie lekko podważyć i pewnym ruchem pociągnąć ku górze. Trzeba się postarać wyciągnąć go w całości. Jeśli nie jesteśmy do końca przekonani że kleszcz wyszedł w całości zaleca się wcześniejsze zamrożenie miejsca ukąszenia specjalnym preparatem. Zamrożenie pozwala na zabezpieczenie się przed skutkami zakażenia w trakcie wyciągania insekta. Po zamrożeniu wyciągamy go specjalną pęsetą lub pompką, która pozwala pozbyć się insekta dzięki próżni, umożliwiającej zasysanie.
Ranę po kleszczu trzeba zdezynfekować: wodą utlenioną, spirytusem salicylowym lub 40-proc. alkoholem. Kleszczy nie wolno wykręcać palcami, smarować tłuszczami ani przypalać. Jeśli ktoś nie umie sam usunąć kleszcza, to powinien bez zwłoki zgłosić się po pomoc do pielęgniarki lub lekarza.
Nie wolno kleszcza zgniatać (w ten sposób można wycisnąć z niego bakterie i wirusy). Nie wolno go też niczym smarować!
Smarowanie (tłuszczem, kremem, spirytusem itp.) może doprowadzić do wstrzyknięcia do ciała człowieka większej ilości materiału zakaźnego - zatkanie tchawek kleszcza – jego narządu oddechowego – może spowodować u niego ślinotok.
Błędem jest chwytanie kleszcza w miejscu jego obrzękniętego brzucha, co może skutkować wprowadzeniem pod skórę zakażonego płynu. Nie należy kleszcza „wykręcać”, ponieważ zwiększa to ryzyko pozostawienia w środku fragmentów jego ciała.
A.J.
Komentarze